سیاست روز نوشت: نيمه ماه مبارك رمضان، براي اهالي ادبيات و به ويژه شعر، شب خاصي است. شبي كه همزمان با ولادت امام مجتبي(ع) شاعران دور رهبرشان گعده ميگيرند و شعر ميخوانند و در باب ادبيات و شعر گل ميگويند و گل ميشنوند.
از استخوان خرد كردههاي شعر گرفته تا جوانان گمنامي كه دلشان براي شعرخواني در محضر رهبرشان لك زده است. خلاصه اينكه نيمه ماه مبارك رمضان از آن شبهايي است كه حال همه آنها كه در حسينيه امام خميني(ره) جمع ميشود خوب است.
اما اين شب به يادماندني از چه زماني كليد خورد و تبديل به يك رسم هرساله شد؟ اولین دیدار شاعران با رهبر انقلاب به نیمه رمضان سال ۷۸ برمی گردد که جمعی از شعرا در فضایى صمیمى و آکنده از معنویت میهمان حضرت آیتالله خامنه اى رهبر معظم انقلاب اسلامى بودند.
در آن ديدار اول مقام معظم رهبرى طى سخنانى به اهمیت شعر در بیان پدیدههاي عالم وجود و دقت شعرا در بیان پدیدههاي آفرینش اشاره کرد و با ذکر این نکته که در شعر امروز نوآورى و پرورش ذهنى مشاهده ميشود اظهار داشتند: «یکى از ظریفترین، فاخرترین و ارزندهترین گوهرهاى آفرینش یعنى گوهر شعر و سخنورى نزد شعرا ميباشد که در مقابل این نعمت نیز تکلیفى بر دوش شاعران گذاشته شده است.»
شايد دليل اصرار و تكرار بر اين ديدارها را بتوان در سخنان رهبر انقلاب در همان ديدار جست. جايي كه ايشان مسئوليت شاعران را گوشزد ميكنند: «مسؤولیت شاعران در انسانسازى و پرورش ملکات انسانى از هر چیز بالاتر است و شاعران در اشعارشان مضامینى مانند صبر، ایمان، امید، وفا، صداقت و صفاى انسانها و سایر صفات اخلاقى را پرورش داده و تقویت کنند تا انسانها از حالت بشر جسمانى به بشر عقلانى و اخلاقى هدایت شوند.»
امسال هم قرار است شاعران نزد رهبر شعر و شعور ایران بروند تا گل بگویند و گل بشنوند. سنت نیکویی که آیتالله خامنهاي در کشور بنا نهادند چنان تاثیر عمیقی در جریان شعری کشور گذاشت که باید در فرصتی جداگانه آن را بررسی کرد اما عیان آن است که شخص رهبر معظم انقلاب با حمایتهاي خود نهال شعر انقلاب را چنان تنومند کردند که امروزه کسی حتی اگر بخواهد نميتواند آن را نادیده بگیرد.
در ادامه به اظهار نظر و بيان خاطرات برخي از شعرا در ديدارهاي نيمه ماه مبارك رمضان ميپردازيم:
نشانهاي بر توجه رهبر انقلاب به شعر و ادب
حسین اسرافیلی درباره سابقه نشست شاعران با رهبري ميگويد: دیدارهای رهبری با شعرا در اوایل محدود بود و با ۱۲ نفر کمتر و بیشتر تشکیل میشد و یک جمع خودمانی و صمیمی بود و حتی دوستانی که در این جلسه شرکت نمیکردند مورد سؤال رهبر انقلاب قرار میگرفتند.
اسرافیلی در ادامه ميگويد: در این جلسه اشعار نقد میشد و نظرات مختلف مطرح میگردید اما کمکم تعداد شعرایی که در این جلسه شرکت میکردند بیشتر شد. تشکیل این جلسه از چند جهت ارجمند است یکی اینکه نشان میدهد رهبر انقلاب به شعر و ادب توجه دارند و همچنین به ریشههای انقلاب اسلامی نیز اشاره میکند که این انقلاب یک انقلاب فرهنگی است.
این شاعر اضافه ميكند: از سوی دیگر این جلسات نشاندهنده ساحت پاک ادب و فرهنگ است که این ساحت چه میزان پاک است که علما و مراجع تقلید به آن توجه نشان میدهند.
فرصتی برای جریانات مختلف شعر است
ناصر فیض هم جلسه شاعران با رهبر انقلاب را از زاويه ديگري بيان ميكند: این جلسه فرصتی برای شاعران است تا به عنوان نماد جریانات شعری مختلف در آن حضور پیدا کنند، هرچند بسیاری تلاش میکنند تا برخی شعرا را از بدنه شعر انقلاب جدا کنند اما این جلسات با میدان دادن به اشعار و افراد مختلف نماد حضور جریانهای شعر فارسی است.
اين شاعر طنزپرداز معتقد است: همین که یک نفر در محضر رهبری میگوید یک شعر عاشقانه دارم و ایشان نیز استقبال میکنند گواهی بر این مدعا است. همچنین این نکته در مورد شعر طنز نیز وجود دارد و این توجه رهبری موجب به وجود آمدن جریانات شعری شده است.
شاعر مجموعه «فیضبوک» ميگويد: برای مثال جریان شعر طنز بعد از شعرخوانی طنز برای اولینبار در حضور ایشان راه افتاد که ما امروز شاهد رشد و موفقیت این جریان شعری هستیم. شعر طنز که پایه آن اعتراض است اما با زبان طنز و شوخی آن را بیان میکند شاهد هستیم که رهبری با آن مواجه میشوند و زمینه رشد شعر طنز را فراهم میکنند.
فیض در ادامه ميگويد: تذکرات رهبری به شعرا موجب میشود که شعر رشد کند و اتفاقات مثبتی رخ دهد تعبیری چون شعر ثروت ملی است برای اولینبار از ناحیه رهبری صادر شد و این نشان از توجه ایشان به شعر دارد این جلسهای است که در واکنش به هیچ جریان سیاسی شکل نگرفته و شخصی شکلدهنده این جلسه است که خود یک ادیب است و در حوزه دانش ادبی سرآمد است اما هیچ ادعایی ندارد.
وی اضافه ميكند: جلسه شعر رهبر انقلاب بسیار به نفع شعر، ادبیات و شاعران است تا خود را نشان دهند در خاطرم هست در یک جلسه یک نفر دو شعر داشت که یکی در مورد شخص رهبری بود و دیگری نیز موضوع اعتراض داشت، که رهبری گفت آن شعر دوم را بخوان و بعد از اتمام این شعر ایشان فرمودند این شعر هم در مورد ما بود.
نگاه مسئولان به نگاه رهبر در حوزه شعر نزدیک نیست
میلاد عرفانپور با اشاره به ديدار با رهبري، زاويه ديد مديران فرهنگي را به چالش ميكشد: باید نگاه رهبر انقلاب در شعر الگوی سایر مدیران و مسئولان شود و این نگاه یک نگاه قابل تأمل است و میتوان آن را به چند شعبه تقسیمبندی کرد تا به منظور رهبر انقلاب از شعر بهتر پی ببریم. یکی از نشانهها این است که مسئولان در قبال شعر و شاعر باید مانند رهبری عمل کنند و این در کلام رهبری بازتاب دارد پس نگاه مسئولان باید به نگاه حضرت آقا نزدیک شود در حالیکه اکنون این نزدیکی وجود ندارد.
وی اضافه ميكند: نکته دیگر این است که مجری یک برنامه شعری و هر برنامه فرهنگی دیگر باید به محتوای برنامه شعری شناخت داشته باشد و شناخت و تسلط رهبر انقلاب به شعر بر کسی پوشیده نیست و این نشانهای برای برگزارکننده جلسات مختلف شعری است. نکته سوم این است که جلسات شعر در کشور باید تقویت شود و ایشان با حضور در میان شعرا به این مهم تأکید میکنند. توجه به جوانان شاعر نکته دیگر این جلسه است تشویق جوانان به شعر از سوی رهبری قابل توجه است رفتار رهبری در تعامل با شاعران از سر تکریم و بزرگداشت است و نشان میدهد که باید با شاعران با زبان تکریم سخن گفت.
عرفانپور معتقد است: نکته دیگر این جلسه این است که همانطور که رسانهها به این جلسه توجه میکنند باید به سایر جلسات شعر کشور نیز توجه کنند و اینطور نباشد که شعرا تنها زینتالمجالس باشد و این اتفاقی است که امروز در صداوسیما میافتد و شاهدیم که برنامههای شعری این رسانه نیز بیشتر شعرسازی و شعربازی است. نکته آخر نیز این است که شعر باید با یک نگاه باز مورد توجه قرار گیرد و شعرا را در جلسات شعری مختلف محدود به خواندن شعر با موضوع خاص نکنند سعه صدری که رهبری انقلاب در قبال اشعار شاعران دارد از نکات مهم این جلسه است.
علاقه رهبری به شعر از قدیم بوده است
مصطفی محدثی خراسانی هم به سابقه علاقه رهبري به شعر و شاعري اشاره ميكند: داستان علاقهمندی رهبری به شعر یک پیشنیه چند دههای دارد و مربوط به سنین نوجوانی ایشان است و ما شاهدیم که بیشترین دوستان رهبر در مشهد در آن دوران شعرا بودند استاد کمال، قهرمان، صاحبکار، باقرزاده، اخوان، شفیعی از جمله دوستان شعری رهبر انقلاب هستند.
وی اضافه ميكند: جلسات شعر رهبری از قبل از سال ۶۷ در مشهدبرگزار میشد و بعد از تشکیل حلقه شعر حوزه هنری مشهد به مدیریت سیدعبدالله حسینی شعرای آن جلسه قوت گرفتند و توانستیم در جلسه شعر رهبری شرکت کنیم. در اولین جلسهای که در مشهد در جلسه رهبر انقلاب حاضر شدم ایشان برای اینکه فضای سنگینی در جلسه ایجاد نشود مزاح میکرد حتی عبا و عمامه خویش را کنار گذاشتند تا همه راحت باشند در آن جلسه من و آقای نظافت دو شعر آتشین خواندیم که رهبری فرمودند شعر شما خاستگاهش خوب است اما به آنارشیسم ختم میشود.
جلسه شعر رهبری یک تاریخ ادبیات است
محمدمهدی سیار هم معتقد است: جلسه شعر رهبری یک تاریخ ادبیات است و این تاریخ ادبیات جای خالیاش امروز دیده میشود. جلسه شعر رهبری ریشه در علاقه ادبی ایشان دارد اما این علاقه شخصی از ابزار حکومتداری است و در ایران اسلامی تصور نمیشود کسی به مدیریت کلان برسد ولی به شعر علاقهای نداشته باشد و این جزو مدیریت در ایران است.
وی ميافزايد: از روی تصادف و اتفاق نبوده امام شاعر بوده یا رهبری شاعر هستند البته این به معنای این نیست که همه باید شاعر باشند بلکه نکتهاش اینجا است که باید شعر دوست باشند حتی انقلاب اسلامی نیز یک حرکت شاعرانه در عالم بود و همین باعث پیوند عمیق با شعر است.
سیار ميگويد: این جلسه و دیدار در واقع قرار بود سرچشمه باشد و آثار آن در تمام ابعاد فرهنگی مدیریتی باید دیده شود اما آن نیز مانند سایر رهنمودهای رهبری روی زمین مانده است. رسانههای ما در قبال شعر آن رویکرد اصیل را ندارند و بیشتر جنبه سیاسی و سرگرمی شعر را میبینند.
او اضافه ميكند: این جلسه اگر رسانهای میشود به خاطر این است که تعامل جامعه با شعر بیشتر باشد تا نشان دهد رهبری چه برخوردی با شعر دارند. توجهی که رهبری به شعر دارند نشان میدهد که این مقوله از چه میزان اهمیت برخوردار است اما شاهدیم که مدیریت فرهنگی چه هزینههایی برای سایر هنرها چون سینما و موسیقی انجام میدهد ولی به شعر توجهی نمیکند و به نظرم باید بیش از پیش به شعر توجه شود.
ديدگاه (0)