پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی«ص» فرمودند:فرزندان بر پدران خود سه حق دارند؛ اینکه برای آنان نام نیک انتخاب کنند،به آنها قرآن بیاموزند،و آنها را همسر نیکو دهند.
نام هر شخص علاوه بر اینکه علامتی برای اوست و باعث تمایز و تشخیص او از دیگران می شود؛ انتخاب صحیح آن می تواند تأثیر تربیتی و روانی زیادی بر او داشته باشد هر بار با صدا کردن او به این نام، باعث می شود که خود را با مفهوم و حقیقت آن بیشتر مطابقت داده بلکه خود را مصداق واقعی آن بداند.
اسلام عزیز که برای همه شئون زندگی برنامه و دستورالعمل داشته، ریزترین مسائل زندگی از مبداء تا معاد را با معارف بلند خود پوشش داده و قبل از ولادت انتخاب نام نیکو را سفارش نموده است.
پيامبر اکرم(ص) مي‌فرمايند: مِنْ حَقِّ الوَلَد على الوالدَأن يُحَسِّنُ اسْمَهُ.
از حقوق فرزند که به عهده والدين است، نهادن نام نيکو بر اوست. در اصل سوم اعلاميه حقوق کودک، به حق داشتن نام براي کودک تصريح شده و آمده است: «کودک بايد از بدو تولد صاحب اسم و مليت گردد».
ایشان همچنین فرمودند: «حتی بچه‌های سقط شده را هم نامگذاری کنید، چون در روز قیامت که مردم را به اسم می‌خوانند، بچه های سقط شده به پدرانشان اعتراض می‌کنند که چرا برای ما اسم نگذاشتید؟!»
نام نيکو و زيبا ضمن آنکه بر احترام و تکريم کودک مي‌افزايد، نشان‌دهنده نوع تفکر و علايق فکري و روحي خانواده‌هاست. بنابراين، در اسلام به نام‌گذاري به اسم‌هايي که حامل پيام و فرهنگ اصيل اسلامي باشند؛ انتخاب نام‌هاي پرمعنا تأثير زيادي بر روي فرزندان مي‌گذارد.
امروزه شاهد این هستیم که بعضی از افراد نام هایی برای فرزندانشان انتخاب می کنند که ریشه در افسانه های فرهنگ های مختلف دارد مثلا نام الهه ای در فرهنگ یونانی، یا نام خدایانی که در گذشته و بین اقوام بت پرست رایج بوده مثلا خدای آب، خدای آتش، خدای نور و...که با بینش توحیدی ما در تعارض آشکار است در تمام جهان و در تمام اعصار یک خدا بیشتر نبوده است، شایسته نیست که با این قبیل نام گذاری ها ناخواسته و از روی جهل مرتکب شرک و ترویج فرهنگ هایی شویم که در قرون و اعصار پیامبران الهی برای زدودن آن ها مبعوث شدند عمر گذاشتند و رنج بردند، بهتر است در نام گذاری فرزندانمان با بصیرت و بینش و آگاهی برخورد کنیم.
در ایران بر لزوم انتخاب نام مناسب، نیکو و پسندیده ( به صورت مجرد و مرکب) برای فرزندان تأکید می شود. در ایران، انتخاب اسامی خارجی بر فرزندان ممنوع است اما برخی از نامها که از مشابهت در زبان فارسی برخوردارند مستثنی هستند، همـانند « رز» و «سوزان» برای دختران و «نیک » برای پسران. همچنین ثبت لقب به عنوان اسـم ممنوع اسـت ماننـد«خـاتون» که معمولا لقـب مادربزرگ‌ها بوده است. در مورد نامهـای ترکیبی، چنانچه بین دو نام تناسب نباشد، با گذاشـتن آن مخالفت می شود مانند « رحیم کرار» که « رحیم « به معنی بسیار مهربان و «کرار » به معنی حمله کننده است.
سازمان ثبت احوال ایران، برای حفظ کرامت افراد و دسترسی آسان به نام های رایج،کتابی تهیه کرده که در آن 5 هزار نام مجاز وجود دارد ضمن اینکه این نامها در سایت این سازمان نیز قابل دسترسی است. از نظر سازمان ثبت احوال، انتخاب نامهایی که « موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی» می‌شود وانتخاب «عناوین، القاب و نامهای زننده مستهجن یا نامتناسب با جنس» ممنوع است. بر این اسـاس، انتخاب نامهایی مانند « ملک الدوله»، «شوکت الملک» و «سلطانعلی» و نیز استفاده از نام «ماشاء الله » برای زنان و انتخاب نام «اشرف» و « اکرم» برای مردان ممنوع است. طولانی‌ترین اسم ثبت شده در سازمان ثبت احوال با 35 کاراکتر، فاطمه سلطان خانم معروفه به شا‌زاده کربلایی متولـد 1264 از کربلا است. طولانی‌ترین اسم برای مردها نیز با عنوان آقا میرزا مصطفی عظیم‌الدوله ملقب به بکشو است که 33 کاراکتـر داشـته و مربوط به سال 1245 از تهران است.
برخی اسامی که عمده آنها قبل از دهه 70 در سازمان ثبت احوال ایران به ثبت رسیده و قابل تغییر بوده و دیگر به آنها اجازه ثبت داده نشده، عبارتند از:
نام پسر: آرشیو، آسیب، اجباری، اخـی، اردوخان، اشتر، اهریمن، باباقلی، بیابـانی، ملخ، فضا، فراری ، شفتـالو، شربت، قطاری، قسمت، قربانی، کابوس، گشنه، گرگ آقا، بره، بشم، بهداشت، بوشفر، چاه، چراغ، چیتر، زنگی، سرباز، قطار، شوجر، علاقه، غم، غارت، فرار، فراری، فراموش، کوپال، گمان، لذت، لشکر، للو، ورندل، یتیم.
پس بیایید نام نیکو برای فرزندانمان انتخاب کنیم و به آنها احساس آرامش را هدیه دهیم.
جام نیوز
